Ngày 24/6/2023 Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Nghị định số 37/2023/NĐ-CP về thành lập, tổ chức và hoạt động của Quỹ Hỗ trợ nông dân, đây là một văn bản khung khổ pháp lý quan trọng để Quỹ Hỗ trợ nông dân thực hiện đúng các quy định Nhà nước và là cơ sở pháp lý đầy đủ để Quỹ HTND ngày càng phát triển. 

Trên cơ sở đó, Ban Thường vụ Trung ương Hội Nông dân Việt Nam vừa ban hành Công văn số 86-CV/HNDTW ngày 20/2/2024 về việc tăng cường và nâng cao hiệu quả hoạt động Quỹ Hỗ trợ nông dân các cấp.  Năm 2023, là năm cuối Hội Nông dân các cấp phấn đấu thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Nông dân Việt Nam lần thứ VII đề ra và Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Nông dân Việt Nam lần thứ VIII nhiệm kỳ 2023-2028 đã thành công tốt đẹp. 

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo tích cực của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Trung ương Hội, sự quan tâm, tạo điều kiện của cấp ủy, chính quyền, sự chủ động vào cuộc của các cấp Hội đã triển khai thực hiện hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ Đại hội VII và trong năm 2023 đề ra. 

Tính đến 31/12/2023 tổng nguồn vốn Quỹ Hỗ trợ nông dân (Quỹ HTND) các cấp đạt 4.905,11 tỷ đồng tăng 488 tỷ đồng so với năm 2022 đã hỗ trợ hàng trăm nghìn hộ vay vốn mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh, xây dựng và nhân rộng được hàng nghìn mô hình phát triển kinh tế hiệu quả trong nông thôn.  Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động Quỹ HTND còn một số tồn tại, hạn chế như: Công tác kiện toàn bộ máy tổ chức cán bộ quản lý, điều hành Quỹ HTND trong hệ thống chưa có sự đồng nhất ở các tỉnh, thành Hội. 

Nhiều nơi cán bộ phụ trách, theo dõi hoạt động Quỹ HTND thường xuyên thay đổi làm mất tính liên tục và kế thừa trong hoạt động Quỹ nhất là sau Đại hội các cấp có nhiều sự thay đổi về công tác cán bộ quản lý điều hành Quỹ HTND; nhiều cán bộ Quỹ chưa được tập huấn về Quỹ HTND, về quản lý vốn, tài chính; Nguồn vốn Quỹ HTND phát triển không đồng đều giữa các địa phương và giữa các nguồn hình thành; một số địa phương chưa hoàn thành chỉ tiêu tăng trưởng được giao năm 2023. 

Nguồn vốn Quỹ HTND các cấp tăng chủ yếu do ngân sách cấp, công tác phát triển nguồn vốn Quỹ từ nguồn ngoài ngân sách còn hạn chế; việc lựa chọn mô hình và lập dự án quay vòng vốn ở một số địa phương còn hạn chế, chậm quay vòng, còn tình trạng quay vòng vốn nhiều lần tại một địa bàn; trả vốn nhỏ lẻ, trước hạn; quy mô dự án vay nhỏ mang tính dàn trải, chưa xây dựng được những mô hình tiêu biểu trong công tác Hội (Chi Hội, Tổ Hội nông dân nghề nghiệp...);  Một số nơi chưa hạch toán và mở các sổ kế toán (đối với Quỹ HTND cấp tỉnh, huyện); chưa mở đủ các sổ theo dõi hoạt động Quỹ, các khoản chi chưa có chứng từ hoặc chưa đầy đủ chứng từ kèm theo (HND cấp cơ sở) theo quy định của Bộ Tài chính và hướng dẫn Quỹ HTND Trung ương;  Công tác kiểm tra, giám sát trước, trong và sau khi cho vay ở một số nơi chưa thực sự hiệu quả, còn mang tính hình thức, còn tình trạng ủy nhiệm cho cấp dưới kiểm tra. Chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm của Ban Kiểm soát, Ban Điều hành các cấp trong công tác kiểm tra, giám sát hoạt động Quỹ HTND. 

8 nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 

Năm 2024 là năm đầu đặt nền móng triển khai việc thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc Hội Nông dân Việt Nam lần thứ VIII nhiệm kỳ 2023 - 2028 với mục tiêu tăng trưởng Quỹ HTND hàng năm từ 10%/năm trở lên, trong đó 2% là vận động từ nguồn ngoài ngân sách.  Phát huy kết quả đạt được trong giai đoạn vừa qua, khắc phục những tồn tại, hạn chế trong hoạt động Quỹ Hỗ trợ nông dân, Ban Thường vụ Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đề nghị Hội Nông dân các tỉnh, thành phố tập trung chỉ đạo Quỹ HTND cấp tỉnh, cấp huyện và Hội Nông dân cấp xã thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau: 

Thứ nhất: Tăng cường công tác tuyên truyền hoạt động hỗ trợ vốn cho nông dân trong đó tập trung tuyên truyền Nghị quyết số 46-NQ/TW ngày 20/12/2023 của Bộ Chính trị về đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Hội Nông dân Việt Nam đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới; Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Hội Nông dân Việt Nam lần thứ VIII về phát triển Quỹ HTND; Nghị định số 37/2023/NĐ-CP ngày 24/6/2023 của Chính phủ về thành lập, tổ chức và hoạt động của Quỹ HTND.  Tuyên truyền mạnh mẽ về nội dung, mục đích, ý nghĩa, vai trò, kết quả tích cực của Quỹ HTND trên các phương tiện thông tin đại chúng tới các cấp, các ngành, các tổ chức, cán bộ, hội viên nông dân và các tầng lớp nhân dân hiểu, đồng thuận, tạo điều kiện ủng hộ xây dựng, phát triển Quỹ HTND. 

Thứ 2: Tập trung nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện Đề án kiện toàn tổ chức và hoạt động của Quỹ HTND cấp tỉnh, huyện tham mưu trình Hội đồng nhân dân thông qua, UBND cùng cấp phê duyệt. Bố trí nguồn nhân lực quản lý, điều hành, kiểm soát Quỹ HTND tỉnh, huyện theo hướng chuyên nghiệp, ổn định, tiếp tục phát triển, hiệu quả trong giai đoạn mới. Chỉ đạo quản lý chặt chẽ công tác bàn giao hoạt động Quỹ HTND sau Đại hội Hội Nông dân các cấp nhằm bảo đảo hoạt động của Quỹ được an toàn, liên tục, hạn chế thất thoát. 

Thứ 3: Tích cực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp tạo điều kiện cấp vốn điều lệ cho Quỹ HTND; đồng thời triển khai nghiên cứu xây dựng Đề án, Kế hoạch để đẩy mạnh vận động ủng hộ từ nguồn ngoài ngân sách, phấn đấu hoàn thành đạt và vượt chỉ tiêu tăng trưởng nguồn vốn Quỹ HTND các cấp được giao. 

Thứ 4: Tiếp tục bám sát các quy định của Ban Thường vụ, Hướng dẫn của Ban Điều hành Quỹ HTND Trung ương hiện nay trong việc triển khai xây dựng, lựa chọn các mô hình, dự án Nhóm hộ vay vốn gắn với xây dựng Chi Hội Nông dân nghề nghiệp, Tổ Hội Nông dân nghề nghiệp và phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã trong nông thôn. 

Thú 5: Thực hiện nghiêm công tác quản lý nguồn vốn và tài chính Quỹ HTND theo đúng quy định (cho đến khi có văn bản mới thay thế) tại Thông tư số 69/2013/TT-BTC ngày 21/5/2013 của Bộ Tài chính về chế độ quản lý tài chính đối với các Quỹ HTND thuộc hệ thống Hội Nông dân Việt Nam và Hướng dẫn số 841-HD/HNDTW ngày 11/9/2013 của Ban Thường vụ Trung ương Hội về việc vận động và quản lý nguồn vốn Quỹ HTND do HND cấp xã vận động được. 

Thứ 6: Tích cực phối hợp với Ban Điều hành Quỹ HTND Trung ương trong triển khai công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ nâng cao trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ Quỹ HTND đáp ứng yêu cầu hoạt động công tác Hội và Quỹ HTND trong giai đoạn tới. 

Thứ 7: Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động Quỹ HTND các cấp, đặc biệt là công tác quản lý tài chính Quỹ HTND và việc sử dụng vốn của các hộ vay; kiểm tra việc tổ chức thực hiện ủy thác vay vốn của các ngân hàng, hoạt động của các Tổ TK&VV, Tổ vay vốn; kịp thời phát hiện và giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, chấn chỉnh, xử lý vi phạm (nếu có). 

Thứ 8: Thực hiện đầy đủ, kịp thời và nâng cao chất lượng công tác thông tin, báo cáo, giao ban định kỳ; kịp thời phản ánh những khó khăn, vướng mắc bất cập trong quá trình tổ chức thực hiện về Trung ương Hội qua Ban Điều hành Quỹ HTND Trung ương để có những giải pháp kịp thời.